Rok 2013 można określić jako bardzo udany dla polskiego leasingu. Podczas gdy po 2012 roku obserwowaliśmy spadek wartości pojazdów drogowych oddanych w leasing o 0,1%, w roku 2013 mieliśmy do czynienia z korzystniejszą sytuacją, nastąpił wzrost wartości środków oddanych w leasing o 22,9 % (całkowita wartość 20 721 mln zł netto) w porównaniu z rokiem poprzednim, a sam rynek pojazdów sfinansował 58,7 % całego polskiego rynku leasingu.

Kategorie pojazdów drogowych, które zanotowały największy wzrost to samochody ciężarowe pow. 3,5 t (wzrost 33,5% w stosunku do wartości z zeszłego roku) oraz ciągniki siodłowe, zmiana o 32,7%. Samochody powyżej 3,5 t są jednak ciągle o wiele mniej znaczącą kategorią pojazdów, niż stale dominujące na polskim rynku 4 kategorie: pojazdy osobowe, ciągniki siodłowe, pojazdy ciężarowe do 3,5 t oraz naczepy i przyczepy. Pojazdy osobowe, które są na czele klasyfikacji środków oddawanych w leasing, także osiągnęły duży wzrost o ponad 19,1% w stosunku do roku poprzedniego i stanowią 43% polskiego rynku pojazdów drogowych oddawanych w leasing. Niewielki spadek udziału w rynku pojazdów do 3,5 t jest głównie spowodowany ciągle rosnącym zainteresowaniem leasingiem tańszych pojazdów drogowych i dynamicznym wzrostem pozostałych grup.

Źródło: Opracowanie własne na podst. danych ZPL

W 2013 leasingiem w transporcie zajmowało się 29 firm zrzeszonych w Związku Polskiego Leasingu. Zdecydowanym liderem co do liczby i wartości oddanych środków został Europejski Fundusz Leasingowy, który pobił swoich konkurentów o 254,04 mln zł i 3431 oddanych sztuk pojazdów. Fundusz utrzymał tę pozycję po 2012 roku gdzie także był liderem i na razie nie wygląda na to, żeby wiele miało się zmienić, ponieważ w I kwartale 2014 roku nadal był na czele zestawienia. Drugie miejsce pod względem wartości środków, podobnie jak w 2012 r. osiągnął Raiffeisen Leasing Polska (1903,94 mln zł netto), który jednocześnie zaliczył spadek o jedną pozycję w rankingu, jeżeli chodzi o liczbę oddanych środków transportu na rzecz Getin Leasing S.A. Spółka ta z roku na rok notuje coraz lepsze wyniki i pnie się w górę zestawienia. W tym roku udało im się dostać na drugie miejsce pod względem liczby środków (19736 szt.) oraz na czwarte miejsce pod względem ich wartości (1506,99 mln zł netto), "wskakując" tym samym za były BRE Leasing. Trzecie miejsce klasyfikacji wartości zajmuje PKO Leasing S.A. z wartością oddanych środków równą 1569,24 mln zł netto. PKO Leasing nie może być jednak zadowolone ze swojego startu na początku roku 2014, gdzie po pierwszym kwartale oddał miejsce w czołówce. Grono najlepszych w klasyfikacji oddanych środków transportu zamyka mLeasing, który jeszcze w 2012 pod starą nazwą byłby notowany na czwartym miejscu także w klasyfikacji wartości.

Początek roku 2014 również przedstawia się bardzo optymistycznie. Na podstawie danych z 1 kwartału 2014 obserwujemy dalszy wzrost wartości i ilości środków transportu drogowego, kolejowego, wodnego i powietrznego. W I kwartale 2014 roku wartość środków na rynku wyniosła 6913,23 mln zł netto, co stanowiło spory wzrost (60,1%). Jeżeli chodzi o pojazdy drogowe wzrost wyniósł ponad 64,2% w porównaniu do I kwartału roku poprzedniego. Taki początek roku może być bardzo dobrym startem do osiągnięcia kolejnego rekordowego wyniku przez polską branżę leasingu pojazdów.

Najbardziej spektakularnym wynikiem w I kwartale 2014 mogą poszczycić się samochody ciężarowe do 3,5 tony, które zaliczyły wzrost aż o 341,5% w porównaniu do I kwartału roku poprzedniego. Najlepiej po samochodach do 3,5 t radzą sobie autobusy, które poprzedniego zanotowały wzrost o 68,2 %. Samochody ciężarowe pow. 3,5 t (wzrost 67,3%) oraz ciągniki siodłowe (wzrost 35,7%) również radzą sobie nieźle, a cieszyć może także ciągły wzrost naczep i przyczep oddawanych w leasing, które osiągnęły wzrost na poziomie 68,9%. Najmniejszy wzrost z pojazdów drogowych zanotowały samochody osobowe- 9,1%.

Rok 2013 był najbardziej korzystny dla autobusów, które były najbardziej wyróżniającą się z wzrastających kategorii. Autobusy zanotowały wzrost aż o 54,9%. Samochody ciężarowe jako ogół zanotowały wzrost o 33,1 %. Najmniej wzrastającą kategorią w roku 2013 były samochody ciężarowe do 3,5 t, które osiągnęły wzrost o 5,1%

Z kolei pozostałe środki oddawane w leasing- kolejowe, wodne i powietrzne zaliczyły znaczny spadek (2013 rok w porównaniu do 2012) wartości środków, które zostały oddane w leasing. Wyniósł on 38,2% (z 919,6 mln zł netto do 567,9 mln). W tym samym okresie zanotowano również spadek liczby środków oddanych w leasing z 751 do 520 sztuk. Jednakże patrząc na porównanie wyników pierwszych kwartałów roku 2013 oraz 2014 możemy być dobrej myśli. Wartość kategorii wzrosła o 3,5%. Nie jest to wynik spektakularny. Patrząc jednak w kontekście znacznej regresji pomiędzy latami 2012 i 2013 jest to znacząca poprawa, która może napawać optymizmem na przyszłość.

Źródło: Opracowanie własne na podst. danych ZPL
Spoglądając na wyniki z pierwszego kwartału bieżącego roku warto podkreślić imponujący rezultat środków transportu kolejowego, wodnego i powietrznego, jaki został osiągnięty w marcu, kiedy to dynamika leasingu wyniosła 288,2% (20,5 mln zł netto w roku 2013, 79,5 mln zł netto w roku 2014). Niepokojem mógł jednak napawać początek roku, a mianowicie styczeń i luty, kiedy to zanotowano rezultat o 59,9% słabszy niż na otwarciu roku 2013. Okazało się jednak, że jest to jedynie początkowa słabość, o która została przyćmiona przez marcowy sukces. Podsumowując pierwszy kwartał, uzyskano wynik lepszy o 3,5% w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego (zmiana ze 112,5 do 116,5 mln zł netto).

W poprzednim roku najwięcej środków wśród grupy pojazdów kolejowych, wodnych i powietrznych zostało oddanych w leasing pośród tych pierwszych (309,8 mln zł netto). Niestety jest to wynik zdecydowanie słabszy niż w roku 2012, spadek wyniósł aż 54,6%. Pojazdy powietrzne także zaliczyły regresje (wartość zmalała z 150,6 do 147,8 mln zł netto). Pojazdy wodne cieszyły się zwiększonym zainteresowaniem (wartość wzrosła z 78,8 do 110,3 mln zł netto).

Patrząc na firmy, które zdominowały rynek leasingu środków transportu kolejowego, wodnego oraz powietrznego (są to wyniki o wiele niższe niż pojazdów drogowych, dlatego zostaną omówione osobno) trzeba zwrócić uwagę na firmę Millennium Leasing Sp. z o.o., która w 2013 roku zdominowała ten rynek notując wynik 224,78 mln zł netto wartości środków tak samo jak zrobiła to rok wcześniej z wynikiem 301,23 mln . Drugie miejsce to PKO Leasing S.A., którego wynik był jednak ponad dwukrotnie niższy i wyniósł 109,96 mln zł netto. Firma awansowała o jedną pozycję w stosunku do 2012 roku. Podium zamyka firma SG Equipment Leasing Polska Sp.z o.o., której wartość środków wyniosła 52,75 mln zł netto. Weszła ona na podium z czwartego miejsca, które zajmowała rok wcześniej.

Źródło: Opracowanie własne na podst. danych ZPL
Z kolei pod względem liczby środków oddanych w leasing w 2013 roku królowała firma ING Lease Polska Sp. z o.o., która w roku 2012 nie miała zachwycającego wyniku (39). W roku 2013 oddała ona w leasing 137 środków transportu wodnego (2) i kolejowego (135). Kolejne miejsce to PKO Leasing S.A. (80 środków transportu), czyli zwycięzca rankingu z roku 2012. Zestawienie zamyka dobrze znana z rankingu wartości firma Millennium Leasing Sp. z o.o. (72 środki transportu), która rok wcześniej uplasowała się tuż za podium.

Źródło: Opracowanie własne na podst. danych ZPL
Jak widać na wykresie struktury wartości środków i co nie jest niespodzianką, pojazdy drogowe są nadal najbardziej pożądanym towarem na rynku z udziałem 58%. Odpowiada za to przede wszystkim rynek leasingu samochodów osobowych, który cieszy się w Polsce dużą popularnością. Maszyny i urządzenia stanowią 33% wartości wszystkich środków oddanych w leasing. Omawiane środki transportu kolejowego, wodnego i powietrznego zajmują jedynie 2% rynku. Wynika to jednak z tego, że czas użytkowania tych środków jest znacznie dłuższy niż pojazdów drogowych czy maszyn i urządzeń. Dodatkowo średnia wartość takiego środka transportu w 2013 roku przekroczyła milion złotych netto, można wnioskować, że przedsiębiorstwa maksymalizują czas korzystania z nich i jak najdalej odkładają w czasie ich wymianę. Kategorie przedstawione na wykresie rozwijają się, więc prawdopodobnie w następnych latach możemy spodziewać się podobnej struktury rynku leasingowego w Polsce.

Kacper Caniboł i Maciej Dudek
Naukowe Koło Logistyki DIALOG
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
http://nkl.ue.katowice.pl
http://facebook.com/NKLDialog