Istotą systemów SCM jest powiązanie kilku obszarów działalności jednego przedsiębiorstwa (np. zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji) lub kilku przedsiębiorstw mogących pełnić funkcję dostawców, producentów i klientów. Sprawny system SCM gromadzi informacje rozproszone w łańcuchu dostaw. Narzędzia SCM mogą być wykorzystane do nadzoru nad wszystkimi działaniami logistycznymi firmy, zaliczając do tego m.in. projektowanie wyrobu, wybór dostawców, prognozowanie popytu czy sterowanie dystrybucją.
Moduły SCM
SCM składa się z wielu modułów będących wyspecjalizowanymi narzędziami do pracy z określonymi sferami logistyki w organizacji. Modułem służącym do optymalizacji łańcucha dostaw jest SCO (Supply Chain Optimization). Pozwala on zbierać dane dotyczące każdego zdarzenia w łańcuchu dostaw i na tej podstawie decydować o wyborze jego najbardziej optymalnego przebiegu, by w jak największym stopniu wykorzystywać zasoby i oszczędzać pieniądze.
W celu zarządzania relacjami z dostawcami wykorzystywany jest moduł SRM (Supplier Relationship Management). Pomaga on zredukować zagrożenie przerwania łańcucha, a także wybrać najlepszego dostawcę spośród dostępnych. Ma on także dodatkową funkcjonalność pomagającą operować zapasami w łańcuchu dostaw. Natomiast modułem skupionym na zapasach i magazynowaniu jest WMS (Warehouse Management System). Oprogramowanie to umożliwia zarządzanie magazynem – kontroluje przepływ towarów, dostawy i wysyłki gromadząc wszystkie dane o składowanych materiałach.
Modułem analogicznym do SRM, ale obejmującym zarządzanie i kierowanie popytem, jest DSM (Demand Management). Pomaga on określać, oceniać i dostosowywać zasoby do występującego popytu. Wykorzystując go można oszczędzać energię wyrównując obciążenie maszyn.
Systemem służącym do zarządzania popytem sieci dostaw jest DDSN (Demand Driven Supply Network). Moduł ten łączy dostawców, producentów, partnerów handlowych i klientów w jedną sieć. Zbiera informacje dotyczące zamówień, wysyłek i płatności. Celem tego jest usprawnienie procesu zaspokajania potrzeb klientów, czyli zadania, które realizuje każdy z członków łańcucha.
Istnieje także system SCEM do zarządzania zdarzeniami łańcucha dostaw (Supply Chain Event Management). Służy on do zbierania w czasie rzeczywistym informacji o pracy łańcucha dostaw, aby osoby nim zarządzające miały najbardziej aktualne dane. Do zbierania informacji służy aplikacja SCI (Supply Chain Intelligence). W łańcuchu dostaw szerokie zastosowanie ma także system TMS do zarządzania transportem – ułatwia organizację procesów transportowych produktów wybierając optymalny rodzaj transportu na podstawie np. odległości, trasy czy lokalizacji.
Za system SCM uznawane są także kody kreskowe RFID (Radio Frequency Identification), czyli technologia wykorzystująca fale radiowe do identyfikowania towarów. Umożliwia ona monitoring obiegu towarów w łańcuchu dostaw bez fizycznej kontroli, a jedynie na podstawie zdalnej. Poprawia to efektywność pracy i wykorzystanie pracowników. Oczywiście to tylko najpopularniejsze moduły – istnieją jeszcze inne obejmujące swoimi funkcjonalnościami międzynarodowy handel i logistykę oraz planowanie części zapasowych.
Korzyści z informatyzacji
Wdrożenie modułów SCM w przedsiębiorstwie może przynieść szereg korzyści przedsiębiorstwom uczestniczącym w łańcuchu dostaw. Wśród najważniejszych można wymienić:
Bariery wdrożeniowe
Jednak proces wdrożenia systemów SCM nie jest łatwy i wymaga wiele zaangażowania od każdego członka łańcucha dostaw. Przede wszystkim prawidłowa współpraca w obszarze łańcucha dostaw wymaga przełamania barier w dostępie do informacji poszczególnych uczestników łańcucha. Aby współpraca między przedsiębiorstwami stała na wysokim poziomie, muszą ona udostępniać sobie potrzebne informacje, jak np. stany magazynowe czy plany produkcyjne.
Od strony technicznej należy pamiętać, że systemy SCM wykorzystują informacje z systemów MRP II lub ERP, zatem przedsiębiorstwo, które chce wdrożyć system SCM musi już posiadać jedno z wymienionych wcześniej rozwiązań.
Prawidłowo wdrożony system SCM musi charakteryzować kilka cech:
Jaka przyszłość?
Nie ulega wątpliwości, że rola systemów informatycznych w logistyce będzie wzrastać. Firmom, które nie będą ich wykorzystywać grozi spadek efektywności działania i marginalizacja udziałów w rynku na rzecz konkurentów, którzy współpracują w zinformatyzowanych łańcuchach dostaw. Najwyższa pora, aby firmy z branży poszukały najlepszych dla siebie rozwiązań i zaczęły czerpać z nich korzyści.
Marcin Kucza
Foto: Pixabay