Każdy z przedsiębiorców o tym wie, ale nie zawsze wie jak ten przepis wdrożyć w praktyce. Inaczej działania prewencyjne przebiegają na hali produkcyjnej a inaczej w magazynie. Najważniejszymi elementami infrastruktury magazynowej są regały i wózki do ich obsługi. Już na etapie wyposażania magazynu w regały i wózki trzeba myśleć o przyszłym, bezpiecznym ich użytkowaniu.
Prawidłowo zaprojektowany regał podstawą bezpieczeństwa
Istniejące w Polsce normatywne uregulowania prawne dotyczące produkcji regałów nie są obligatoryjne. Niemniej jednak wszyscy producenci, ze względu na swoją wiarygodność, powołują się na wykonywanie regałów zgodnie z normami. Producenci wystawiają deklarację zgodności na elementy regałów tj. dokument zaświadczający, że konstrukcja jest wykonana zgodnie z dokumentacją techniczną i z normami, na które producent się powołuje. Nie oznacza to jednak, że cały system regałów, składający się z określonej liczby miejsc paletowych o określonej nośności, który stoi w konkretnym magazynie, jest wykonany zgodnie z przepisami i w pełni bezpieczny. Firmy sprzedające regały, często są to też producenci ale nie zawsze tak bywa, zatrudniają projektantów, którzy konfigurują odpowiednie elementy i tworzą konkretny system, który oferują klientowi. Projektanci uwzględniają różne czynniki ryzyka występujące w danym projekcie, dlatego dopiero taka firma, która oferuje kompleksową obsługę może wystawić deklarację zgodności na cały system regałowy. I to też pod warunkiem, że sama dokonuje montażu regałów lub montaż wykonują ekipy przez nią certyfikowane.
Jedna strona medalu to poprawnie zaprojektowany i zamontowany system regałowy, druga to jego użytkowanie. Nikt nie zdejmie odpowiedzialności z pracodawcy za użytkowanie regałów niezgodnie z ich przeznaczeniem lub z przepisami bhp. Po dostawie regałów i/lub ich montażu użytkownicy otrzymują instrukcję eksploatacji, w której przedstawione są zasady prawidłowego składowania towarów na regałach i zasady kontroli stanu technicznego regałów. Firmy, które kompleksowo obsługują klientów, dodatkowo przeprowadzają szkolenia dla pracowników magazynów z zasad obsługi regałów i bezpiecznej pracy.
Wyposażenie zwiększające bezpieczeństwo regałów
Najważniejszą rolę w zachowaniu zasad bezpieczeństwa w magazynie odgrywa człowiek. Niemniej jednak często można mu pomóc np. poprzez dodatkowe wyposażenie, które zabezpiecza regały przed uszkodzeniem podczas uderzeń wózkami widłowymi. Niektóre z tych produktów można dokupić w trakcie użytkowania regałów. Niemniej jednak zalecane jest, aby od samego początku użytkowania wzmacniać bezpieczeństwo konstrukcji regałowych. Jest to szczególnie ważne w magazynach, gdzie ruch wózków jest nasilony i/lub gdzie kultura jazdy wózkami jest niska.
W praktyce firmy wzbraniają się przed ponoszeniem dodatkowych kosztów, związanych z zakupem wyposażenia, bez którego magazyn może funkcjonować. Jednak po kilku wymianach uszkodzonych słupów regałów, zmieniają zdanie. Koszty napraw regałów i przestojów w magazynie okazują się bowiem zdecydowanie wyższe niż jednorazowy zakup wyposażenia dodatkowego.
Wyposażenie zwiększające bezpieczeństwo użytkowania regałów:
Bezpieczna praca wózkami widłowymi
Na bezpieczne użytkowanie regałów ma wpływ praca wózkami widłowymi, a w tym przede wszystkim doświadczenie operatorów tych wózków. Dlatego rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz.U. nr 70, poz.650 ze zm.) wprowadza wymagania jakie musi spełniać operator wózka widłowego. A są to:
Oczywiście wózki też muszą być dopuszczone do poruszania się po magazynie. W przypadku wózków jezdniowych z elektrycznym napędem jazdy takim dopuszczeniem jest zgłoszenie do UDT. Wymóg zgłaszania wózków napędzanych do UDT powoduje, że w zakładzie pracy nie może pracować wózek niebezpieczny, niesprawny lub nieprawidłowo oznaczony.
W przypadku wózków ręcznych nie ma już takiego wymogu, co nie oznacza, że mogą one być niesprawne, nie posiadać tabliczek znamionowych, oznaczeń udźwigu lub nie posiadać dokumentacji techniczno-ruchowej. Niemniej jednak wielu pracodawców woli nie mieć do czynienia z UDT i nie chcą mieć wózków napędzanych w swoim taborze. Obawy przed UDT są nieuzasadnione, chyba, że ktoś chce nabyć wózek niewiadomego pochodzenia, bez kompletnej dokumentacji. Lepiej jest zapłacić trochę więcej i nabyć wózek renomowanych firm niż mieć kłopoty z UDT lub z PiP. Firmy, które mają uznaną na rynku markę, oferują wózki widłowe napędzane wraz ze zgłoszeniem do UDT, co w praktyce oznacza załatwienie przez te firmy wszystkich formalności w imieniu klienta.
Obowiązkiem pracodawcy jest utrzymywanie wózków w dobrym stanie technicznym i dokonywanie ich przeglądów, podobnie jak to ma miejsce w przypadku regałów. Przed oddaniem wózków do użytkowania pracodawca musi przygotować regulamin określający zasady ruchu wózkami na terenie zakładu pracy. Z tym regulaminem muszą zapoznać się wszyscy użytkujący wózki w przedsiębiorstwie.
Ponieważ na bezpieczeństwo pracy w magazynie wpływ ma wiele czynników, które można pominąć w bieżącej pracy firmy, najlepiej korzystać w tym zakresie z doradztwa i wiedzy firm wyposażających kompleksowo magazyny takich jak firma PROMAG S.A. Ponad 30-letnia tradycja firmy gwarantuje, że oferta firmy jest sprawdzona i w pełni bezpieczna, a doświadczona grupa doradców techniczno-handlowych służy pomocą w wyjaśnianiu przepisów i przygotowaniu magazynu do kontroli przez organy administracji państwowej.
Mariusz Malczewski,
Główny Specjalista
ds. Techniki Magazynowej w PROMAG S.A.